Dữ liệu chăm sóc sức khỏe là một tài sản quan trọng, nhưng nó thường bị phân mảnh trong các hệ thống thông tin khác nhau. HL7 và FHIR là hai tiêu chuẩn giao tiếp dữ liệu chăm sóc sức khỏe có thể giúp giải quyết vấn đề này bằng cách cung cấp một cách thống nhất để trao đổi dữ liệu.
HL7 và FHIR là gì?
HL7 và FHIR là hai tiêu chuẩn giao tiếp dữ liệu chăm sóc sức khỏe được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới. HL7 là một tiêu chuẩn truyền thông lâu đời, được phát triển từ năm 1987. FHIR là một tiêu chuẩn mới hơn, được phát triển từ năm 2011.
HL7 là một tiêu chuẩn giao tiếp dữ liệu chăm sóc sức khỏe quy mô lớn, bao gồm một tập hợp các định dạng dữ liệu và quy tắc giao tiếp. Các định dạng dữ liệu này được sử dụng để mô tả các thông tin chăm sóc sức khỏe khác nhau, chẳng hạn như hồ sơ bệnh án, đơn thuốc và kết quả xét nghiệm. Các quy tắc giao tiếp được sử dụng để đảm bảo rằng dữ liệu được trao đổi một cách chính xác và nhất quán.
FHIR là một tiêu chuẩn giao tiếp dữ liệu chăm sóc sức khỏe dựa trên web. Nó được phát triển bởi HL7 và được phát hành lần đầu tiên vào năm 2011. FHIR được thiết kế để đơn giản hóa và hiện đại hóa giao tiếp dữ liệu chăm sóc sức khỏe. Nó sử dụng các định dạng dữ liệu dựa trên JSON, được hỗ trợ bởi hầu hết các nền tảng và ngôn ngữ lập trình.
HL7 và FHIR là những bước ngoặt quan trọng trong hệ thống hóa dữ liệu chăm sóc sức khỏe. Chúng giúp cải thiện hiệu quả và hiệu quả của việc trao đổi dữ liệu chăm sóc sức khỏe. Việc áp dụng rộng rãi HL7 và FHIR có thể giúp giải quyết một số thách thức lớn nhất của hệ thống chăm sóc sức khỏe hiện đại, bao gồm:
- Sự phân mảnh dữ liệu: Dữ liệu chăm sóc sức khỏe thường được lưu trữ trong các hệ thống thông tin khác nhau, khiến việc truy cập và sử dụng dữ liệu trở nên khó khăn.
- Sự không nhất quán của dữ liệu: Dữ liệu chăm sóc sức khỏe thường được định nghĩa theo nhiều cách khác nhau, khiến việc chia sẻ dữ liệu trở nên khó khăn.
- Sự an toàn của dữ liệu: Dữ liệu chăm sóc sức khỏe có thể chứa thông tin nhạy cảm, khiến việc bảo vệ dữ liệu trở nên quan trọng.
Lợi ích của HL7 và FHIR mang lại
Đối với công tác dữ liệu ngành Y tế – Chăm sóc sức khỏe HL7 và FHIR mang lại:
- Giúp các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe chia sẻ dữ liệu sức khỏe của bệnh nhân qua nhiều hệ thống và ứng dụng khác nhau, thúc đẩy sự hợp tác trong quá trình chăm sóc. Tốc độ trao đổi dữ liệu nhanh tạo điều kiện cho việc chia sẻ thông tin theo thời gian thực giữa các nhà cung cấp, đồng thời cải thiện chất lượng chăm sóc cho bệnh nhân.
- Quản lý sức khỏe cá nhân trở nên thuận tiện hơn nhờ vào tiêu chuẩn mới cho phép họ tận dụng dữ liệu từ nhiều ứng dụng và hệ thống khác nhau.
- Sự đổi mới trong phần mềm cũng được thúc đẩy khi các nhà phát triển sử dụng tiêu chuẩn FHIR linh hoạt và hiệu quả, giúp tạo ra các ứng dụng chăm sóc sức khỏe dễ dàng tích hợp với các hệ thống EHR dựa trên đám mây, mang lại hiệu suất cao và tiện ích tối ưu.
Đối với các nhà phát triển phần mềm, HL7 và FHIR mang lại những lợi ích quan trọng như sau:
- Tiết kiệm thời gian và công sức: HL7 và FHIR cung cấp cấu trúc dữ liệu chuẩn và tài liệu hướng dẫn đầy đủ, giúp nhà phát triển tiết kiệm thời gian và công sức trong quá trình xây dựng ứng dụng y tế. Nhờ vào tài liệu và ví dụ sẵn có, nhà phát triển có thể nhanh chóng nắm bắt cách sử dụng FHIR và triển khai tính năng theo yêu cầu.
- Tích hợp dữ liệu dễ dàng: HL7 và FHIR sử dụng các tiêu chuẩn mở như RESTful API, JSON và XML, giúp nhà phát triển dễ dàng tích hợp và trao đổi dữ liệu y tế với các hệ thống khác nhau. Các API FHIR cung cấp các phương thức và tài nguyên chuẩn để truy cập, tìm kiếm và cập nhật dữ liệu y tế, đồng thời tăng tốc quá trình tích hợp và phát triển ứng dụng.
- Linh hoạt và tái sử dụng: Mô hình dữ liệu và tiêu chuẩn của HL7 FHIR được thiết kế linh hoạt, cho phép nhà phát triển xây dựng các ứng dụng có khả năng mở rộng và tái sử dụng. Tài nguyên FHIR có thể được kết hợp và tùy chỉnh để đáp ứng yêu cầu cụ thể của ứng dụng, duy trì tính nhất quán và tương thích với các hệ thống khác.
- Tương tác trực tiếp với khách hàng: HL7 và FHIR cho phép nhà phát triển xây dựng các ứng dụng tương tác trực tiếp với bệnh nhân và cá nhân hóa trải nghiệm người dùng. Điều này giúp bệnh nhân truy cập và quản lý thông tin y tế của mình, tương tác với hệ thống y tế và chia sẻ dữ liệu theo ý muốn.
- Hỗ trợ đa nền tảng: HL7 và FHIR được thiết kế để hỗ trợ trên nhiều nền tảng và ngôn ngữ lập trình. Các tài liệu, thư viện và công cụ hỗ trợ FHIR đã sẵn có cho nhiều ngôn ngữ lập trình phổ biến như Java, .NET, JavaScript, Python và nhiều ngôn ngữ khác.
Tại sao cần ứng dụng HL7 và FHIR?
Cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin, khối lượng dữ liệu ngày càng lớn trong lĩnh vực Y tế – Chăm sóc sức khỏe. Sự tăng trưởng này đặt ra nhu cầu cấp thiết cho phương pháp trao đổi thông tin linh hoạt và hiệu quả hơn giữa các hệ thống cơ sở y tế và giữa chúng với người dùng. Đó là lý do mà HL7 FHIR trở nên ngày càng quan trọng, cung cấp một cấu trúc linh hoạt để đáp ứng nhu cầu này trong thời đại số.
- Yêu cầu về số hóa thông tin Y tế – Chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng cao. Hồ sơ sức khỏe điện tử của bệnh nhân cần phải có sẵn, có khả năng khám phá và hiểu được bởi mọi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe mà bệnh nhân gặp phải. Trao đổi dữ liệu chăm sóc sức khỏe trở nên quan trọng hơn bao giờ hết trong môi trường kết nối ngày nay để tối ưu hóa hiệu suất hệ thống.
- Yêu cầu về giao tiếp hiệu quả là cực kỳ quan trọng để giảm thiểu khiếu nại
- Công nghệ thông tin Y tế – Chăm sóc sức khỏe cần tập trung vào việc đặt bệnh nhân làm ưu tiên hàng đầu, với khả năng tương tác không thể thiếu để tiếp cận bệnh nhân một cách hiệu quả.
- Yêu cầu bảo mật thông tin: HL7 FHIR không chỉ đáp ứng các yêu cầu của Đạo luật về trách nhiệm mà còn tập trung chủ yếu vào bảo mật thông tin.
HL7 và FHIR được ứng dụng như nào?
Trong HL7 FHIR, dữ liệu được biểu diễn thông qua định dạng JSON (JavaScript Object Notation) và XML (eXtensible Markup Language). Cả hai định dạng này đều được chấp nhận và hỗ trợ chính thức trong tiêu chuẩn FHIR, giúp thực hiện việc trao đổi thông tin y tế một cách hiệu quả giữa các hệ thống và ứng dụng đa dạng. Hiện nay, các tổ chức chăm sóc sức khỏe trên thế giới đã sử dụng HL7 FHIR trong các hoạt động.
Mayo Clinic ứng dụng HL7 và FHIR
Mayo Clinic, một tổ chức y tế hàng đầu và không vụ lợi trên toàn cầu, có trụ sở tại Mỹ, đã triển khai HL7 FHIR:
- Kết nối hồ sơ bệnh nhân điện tử: HL7 FHIR được ứng dụng để liên kết hồ sơ bệnh nhân điện tử với các hệ thống y tế khác, tạo ra sự tương tác linh hoạt và bảo đảm tính an toàn.
- Phát triển ứng dụng di động: Khách hàng dễ dàng truy cập thông tin y tế, quản lý cuộc hẹn và theo dõi lịch trình chăm sóc
- Chia sẻ dữ liệu nghiên cứu: Dữ liệu được chia sẻ với cộng đồng y tế, đảm bảo tính nhất quán và khả năng sử dụng dữ liệu.
- Tích hợp hệ thống Y tế: Tích hợp các hệ thống y tế nội bộ bằng HL7 FHIR, nâng cao khả năng quản lý thông tin và tương tác giữa các hệ thống.
Công ty Apple Health
Apple Health là một ứng dụng sức khỏe của Apple, công ty đã ứng dụng HL7 FHIR trong trường hợp:
- Quản lý Hồ sơ sức khỏe: HL7 và FHIR được áp dụng để định dạng và biểu diễn các tài nguyên và thông tin sức khỏe này, tạo nên một cấu trúc chung và tương thích: hồ sơ bệnh nhân, kết quả xét nghiệm, thông tin về thuốc, và hoạt động thể chất
- Tương tác với hệ thống Y tế: Ứng dụng HL7 và FHIR giúp Apple Health tương tác và trao đổi dữ liệu với các hệ thống y tế khác. Điều này cho phép người dùng chia sẻ thông tin sức khỏe của mình với bác sĩ, bệnh viện hoặc các ứng dụng y tế khác một cách an toàn và thuận tiện.
- Kết nối với ứng dụng và thiết bị khác: HL7 và FHIR được sử dụng để trao đổi dữ liệu và thông tin sức khỏe giữa các thiết bị và ứng dụng này.
PrognoCIS
PrognoCIS được Bizmatics Inc. – một công ty phần mềm y tế tại Mỹ phát triển để hỗ trợ cơ sở y tế quản lý thông tin bệnh nhân và quy trình chăm sóc sức khỏe. Công ty đã ứng dụng HL7 FHIR trong:
- Định dạng dữ liệu: PrognoCIS sử dụng cấu trúc và định dạng chuẩn của HL7 và FHIR để biểu diễn thông tin sức khỏe trong hệ thống. Điều này đảm bảo tính nhất quán và tương thích khi trao đổi dữ liệu với các hệ thống khác.
- Trao đổi dữ liệu: Công ty sử dụng giao thức trao đổi thông tin y tế dựa trên chuẩn HL7 và FHIR để gửi và nhận dữ liệu từ các hệ thống y tế khác. Điều này cho phép PrognoCIS kết nối và tương tác với các bác sĩ, bệnh viện và ứng dụng y tế khác một cách dễ dàng và an toàn.
- Tích hợp hệ thống: PrognoCIS hỗ trợ tích hợp với các hệ thống y tế khác như hệ thống PACS (Picture Archiving and Communication System) hoặc hệ thống tài chính/bảo hiểm y tế. Sử dụng HL7 FHIR, PrognoCIS có khả năng truyền thông dữ liệu sức khỏe một cách nhất quán và chính xác giữa các hệ thống này.
- Mở rộng tính năng: HL7 và FHIR cho phép PrognoCIS mở rộng và tuỳ chỉnh các tài nguyên và chức năng theo nhu cầu cụ thể của cơ sở y tế. Bằng cách sử dụng các phần mở rộng và hồ sơ tùy chỉnh, PrognoCIS có thể đáp ứng các yêu cầu đặc thù và tích hợp với các quy trình và công nghệ khác trong tổ chức y tế.
Tình hình thực tế sử dụng HL7 trong các hệ thống thông tin y tế tại Việt Nam
FHIR đang được triển khai tại Việt Nam trong những năm gần đây. Nó được chọn làm tiêu chuẩn giao tiếp dữ liệu chăm sóc sức khỏe của Việt Nam trong Kế hoạch tổng thể phát triển y tế điện tử giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn 2030. Chính phủ Việt Nam đã ban hành các văn bản quy phạm pháp luật để thúc đẩy việc triển khai HL7 và FHIR tại Việt Nam, bao gồm:
- Nghị định số 176/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 của Chính phủ về ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh;
- Quyết định số 2677/QĐ-BYT ngày 15/08/2016 của Bộ Y tế về việc ban hành Kế hoạch tổng thể phát triển y tế điện tử giai đoạn 2016-2020, tầm nhìn 2025.
- HL7 được sử dụng trong nhiều hệ thống thông tin y tế tại Việt Nam, bao gồm: Hệ thống thông tin bệnh viện (HIS); Hệ thống thông tin phòng khám (PMS); Hệ thống thông tin quản lý bệnh viện (HMIS); Hệ thống thông tin quản lý sức khỏe (HMIS).
FHIR đang được triển khai trong một số dự án y tế điện tử tại Việt Nam, bao gồm: Dự án xây dựng hệ thống thông tin bệnh án điện tử (EMR) quốc gia; Dự án xây dựng hệ thống thông tin khám chữa bệnh bảo hiểm y tế (BHYT); Dự án xây dựng hệ thống thông tin quản lý tiêm chủng
Phần mềm quản lý phòng khám chuẩn Nhật MEDi với mong muốn ứng dụng công nghệ hỗ trợ chủ phòng khám nâng cao hiệu suất và giảm chi phí vận hành, phần mềm quản lý phòng khám MEDi đã được thiết kế theo chuẩn FHIR của HL7, mang lại những lợi ích và cải tiến đáng kể:
- Tối ưu hóa quy trình: MEDi sử dụng định dạng và cấu trúc chuẩn của HL7 và FHIR để biểu diễn thông tin sức khỏe trong hệ thống quản lý phòng khám. Điều này giúp tối ưu hóa quy trình công việc, tăng cường khả năng truy cập và chia sẻ thông tin một cách hiệu quả, giảm thời gian xử lý thông tin.
- Giao thức HL7 cho trao đổi dữ liệu: MEDi sử dụng giao thức HL7 FHIR để truyền thông và trao đổi dữ liệu với các hệ thống y tế khác. Điều này tạo điều kiện cho MEDi kết nối và tương tác với các bác sĩ, phòng khám và các ứng dụng y tế khác một cách dễ dàng và an toàn.
- Giảm chi phí vận hành: MEDi không chỉ giúp giảm thời gian xử lý thông tin mà còn giảm chi phí vận hành của phòng khám. Việc sử dụng FHIR giúp tối ưu hóa sử dụng tài nguyên nhân lực và cơ sở dữ liệu, từ đó giảm chi phí hoạt động hàng ngày.
- Tăng cường tương tác khách hàng: MEDi, thông qua chuẩn FHIR, hỗ trợ xây dựng các ứng dụng tương tác trực tiếp với bệnh nhân. Bệnh nhân có thể dễ dàng truy cập và quản lý thông tin sức khỏe cá nhân, cũng như tương tác linh hoạt với các dịch vụ y tế.
- Mở rộng tính năng theo nhu cầu: HL7 và FHIR cho phép MEDi mở rộng và tuỳ chỉnh các tính năng theo nhu cầu cụ thể của phòng khám. Bằng cách sử dụng các phần mở rộng và hồ sơ tùy chỉnh, MEDi có thể linh hoạt đáp ứng các yêu cầu đặc thù và tích hợp với các quy trình và công nghệ khác trong tổ chức y tế.
HL7 và FHIR là những tiêu chuẩn giao tiếp dữ liệu chăm sóc sức khỏe quan trọng, có thể giúp cải thiện hiệu quả và hiệu quả của việc trao đổi dữ liệu chăm sóc sức khỏe. Với việc áp dụng rộng rãi HL7 và FHIR, chúng ta có thể xây dựng một hệ thống chăm sóc sức khỏe hiệu quả và hiệu quả hơn, cung cấp dịch vụ chăm sóc tốt hơn cho mọi người.